31 januari 2024 | Dubbele bewoning, Juridische zaken, Raadgever

Mantelzorgwoningen: dit moet je weten over regelgeving, ontwerp en de realisatie

In een tijd waarin de vergrijzing toeneemt en de zorgsector onder druk staat, bieden mantelzorgwoningen een praktische en empathische oplossing. Deze speciaal aangepaste of gebouwde woningen zijn ontworpen om jouw zorgbehoevende dierbaren in de buurt te laten wonen, zonder in te leveren op comfort of privacy. In dit artikel bespreken we de verschillende aspecten van mantelzorgwoningen, van hun ontwerp tot de regelgeving die erbij komt kijken.

Mantelzorgwoningen nemen diverse vormen aan. Je kunt denken aan het aanpassen van een bestaand deel van jouw woning, het toevoegen van een aanbouw of het creëren/ombouwen van een bijgebouw. Een andere optie is het plaatsen van een kant-en-klare, zelfstandige mantelzorgwoning op jouw perceel. Het is belangrijk te weten dat de regelgeving voor mantelzorgwoningen gelijkgesteld is aan die voor andere bijbehorende gebouwen, zoals garages of tuinhuizen.

De mantelzorgwoning is primair bedoeld voor degene die zorg nodig heeft, maar het is ook mogelijk voor jou als eigenaar om erin te wonen. In dit geval verblijft de zorgbehoevende in het hoofdgebouw. Belangrijk om te benadrukken is dat je een mantelzorgwoning alleen bij een bestaande woning mag bouwen, waarbij het hoofdgebouw als zodanig wordt aangeduid en de mantelzorgwoning als bijbehorend bouwwerk.

Interessant voor jou is dat een mantelzorgwoning vergunningvrij gebouwd mag worden wanneer de zorgbehoevende niet meer in staat is voor zichzelf te zorgen. Je hebt hierbij een verklaring nodig van bijvoorbeeld een huisarts of wijkverpleegkundige, ongeacht de leeftijd van de zorgvrager. 

Voor de realisatie van een mantelzorgwoning is toestemming van de Burgemeester en Wethouders nodig. Gedurende de mantelzorgsituatie is de mantelzorgwoning toegestaan; na beëindiging moet je de oorspronkelijke toestand herstellen. Dit betekent dat de mantelzorgwoning geheel verwijderd moet worden of dat essentiële elementen zoals de keuken en het sanitair weggehaald moeten worden. Je mag een mantelzorgwoning tot een gebruiksoppervlak van 100 m² vergunningvrij plaatsen bij een bestaande woning op het achtererf.

Als je kiest voor een kant-en-klare mantelzorgwoning, heb je de mogelijkheid om deze na beëindiging van de mantelzorgsituatie te verkopen. De mantelzorgwoning kan eenvoudig naar een nieuwe bestemming worden vervoerd. Meestal omvat de woning een kleine hal, woonkamer, open keuken, slaapkamer en ruime badkamer. De investering in een mantelzorgwoning varieert tussen circa € 65.000,- en € 200.000,-. Als je eigenaar bent van de grond, kan je een hypothecaire lening krijgen.

Het is belangrijk om te benadrukken dat een tijdelijke mantelzorgwoning over het algemeen niet of beperkt waardeverhogend is voor jouw hoofdwoning, omdat deze aan het einde van de mantelzorgsituatie verwijderd moet worden. Dit geldt ook voor een voormalig bijgebouw dat tijdelijk als mantelzorgwoning is ingericht; bij beëindiging van de mantelzorgsituatie moet dit bijgebouw in de oorspronkelijke staat worden hersteld. Bij de waardering van het woonobject houdt de taxateur rekening met deze kostencomponenten.

Het realiseren van een mantelzorgwoning is een belangrijke stap die je zorgvuldig moet overwegen. Het biedt niet alleen een comfortabele en veilige woonoplossing voor de zorgbehoevende, maar vereist ook aandacht voor juridische, financiële en bouwkundige aspecten. Als je geïnteresseerd bent in het verkennen van deze mogelijkheid, is het raadzaam professioneel advies in te winnen. Als je overweegt een mantelzorgwoning te realiseren of vragen heeft over de mogelijkheden dan staan we voor je klaar. Schakel ons in als jouw sparringpartner of expert voor deskundig advies op maat. Wij helpen je graag verder in dit proces. 

Terug naar het overzicht